Zeytinyağı İhracatında Yasaklar İç Piyasada Ters Etki Yaptı: Fiyatlar Yüzde 30 Arttı
Fiyatlar Yüzde 30 Arttı
Editors 
Zeytinyağı İhracatında Yasaklar İç Piyasada Ters Etki Yaptı: Fiyatlar Yüzde 30 Arttı
YEREL GÜNDEM / İZMİR
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Davut Er, dökme ve varil zeytinyağına getirilen ihracat kısıtlamalarının, iç piyasada fiyat düşüşü beklenirken tam tersine yüzde 30'luk bir artışa neden olduğunu ifade etti. Er, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, bu kısıtlamaların Türkiye'nin zeytinyağı ihraç pazarlarında prestij kaybına neden olduğunu ve bu yasağın bir an önce kaldırılması gerektiğini belirtti.
Er, Türkiye'nin 2022/23 sezonuna 50 bin ton zeytinyağı stoğuyla girdiğini ve rekoltenin 380 bin ton olarak hesaplandığını aktardı. Ancak, Afrin'den gelen 50 bin ton zeytinyağının eklenmesiyle 480 bin ton düzeyine ulaşıldığını söyledi. Yeni sezona 170 bin ton stok fazlasıyla girildiğini, 2023/24 sezonunda ise 179 bin ton rekolte beklendiğini dile getirdi. Er, zeytinyağı arzında bir sorun olmadığını vurgulayarak, kısıtlamaların fiyatları yükselttiğini söyledi.
Başkan Er, "Fiyatlar kısıtlama uygulamasından bu yana yaklaşık yüzde 30 civarında artış gösterdi. İhraç edilemediği için depolarda bekletilen zeytinyağları ise, sıcak hava ve olumsuz depolama koşulları nedeniyle bozulmaya maruz kaldı, asidite ve diğer kıymetli spektler zarar gördü" dedi. Ayrıca, bu durumun iç piyasada ve ihracatta olumlu bir sonuç doğurmadığını belirtti.
Er, zeytinyağı ihracatındaki ana hedeflerinin katma değeri yüksek ambalajlı ihracatı artırmak olduğunu dile getirdi. Ancak, dökme zeytinyağına getirilen kısıtlamaların, özellikle ABD, Kanada ve Suudi Arabistan gibi önemli pazarlara olan ihracatı sınırladığını ve bu durumun rakip ülkeleri avantajlı kıldığını ifade etti. Ambalajlı ihracatı artırmanın önemine vurgu yaptı.
Er ayrıca, zeytinyağının gıda enflasyonuna etkisinin sınırlı olduğunu belirterek, bu tür kısıtlamaların gıda enflasyonunu kontrol etmek yerine üretici ve satıcıları olumsuz yönde etkileyerek piyasayı daralttığını ifade etti. Türkiye'nin zeytin ve zeytinyağı sektörünün 2023 yılında 1 milyar dolara yaklaşan ihracat hedefine değinerek, bu hedefe ulaşmak için sürdürülebilir modern üretim tekniklerini benimsemeleri gerektiğini söyledi.
Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mustafa Gültepe, zeytin ve zeytinyağı ihracatındaki başarıyı vurgulayarak, Türkiye'nin 2023'ün 11 ayında yaklaşık 233 milyar dolarlık ihracata ulaştığını ifade etti. Zeytinyağı ihracatının yüzde 112'nin üzerinde artarak 833 milyon dolara ulaştığını belirtti.
Yasaklara karşı sektör temsilcileri, özellikle ambalajlı zeytinyağı ihracatının artırılmasının ve kısıtlamaların kaldırılmasının sektöre olumlu katkı sağlayacağını savunuyor.
