Türk Zeytinyağı Sektöründen Ortak Çıkış: İhracat Yasağı Kaldırılsın
İhracatın Önemi ve Sektörün Talepleri
Editors 
Türk Zeytinyağı Sektöründen Ortak Çıkış: İhracat Yasağı Kaldırılsın
REKLAM HABER / İZMİR
Türkiye zeytinyağı sektörü, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın kaldırılması için sesini yükseltiyor. Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği ev sahipliğinde bir araya gelen sektördeki 20 önemli kurum, ihracat yasağının üreticilerin sigortası olduğunu belirterek, bu yasağın derhal kaldırılmasını talep eden ortak bir bildiri yayınladı.
Rekolte Beklentisi ve Mevcut Durum
Anadolu'nun bereketli topraklarında 200 milyon zeytin ağacı, tarihî bir rekolteyi insanlığa sunmak için gün sayıyor. 2022/23 sezonunda 422 bin ton zeytinyağı ve 735 bin ton sofralık zeytin rekoltesine ulaşan Türkiye, bu başarısını tekrarlamayı hedefliyor. Ancak, 1 Ağustos 2023 tarihinde getirilen dökme ve varilli zeytinyağı ihracat yasağının 10 aydır devam etmesi, sektörde büyük bir tepki uyandırmış durumda.
İhracatın Önemi ve Sektörün Talepleri
Sektör temsilcileri, tarım ürünlerinde ihracatın üreticilerin sigortası olduğunu vurguluyor. Yayınlanan bildiride, Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi’nin belirlediği verilere göre, 2023/24 sezonunda 385 bin ton zeytinyağı arzı oluştu. İç piyasanın ihtiyacını rahatlıkla karşılayacak bu miktarın, ihracat yasağının kalkması durumunda dünya piyasalarına sunulabileceği ifade edildi. Dünya genelinde zeytinyağı fiyatlarının yüksek olduğu bu dönemde, ihracat yasağı nedeniyle önemli bir fırsatın kaçırıldığına dikkat çekildi.
Yasağın Olumsuz Etkileri
Dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın, iç piyasada fiyatların düşmesi amacıyla alındığı belirtilse de, zeytinyağı fiyatları 180 TL’den 350 TL’ye yükseldi. Yasağın ihracatta %70 oranında bir kayba neden olduğu ve sektörde ciddi bir ekonomik zarara yol açtığı bildirildi. Üreticiler, ürünlerini ihracatçılara satamamanın sıkıntısını yaşarken, Türkiye'nin ihraç pazarlarındaki itibarı da zarar gördü.
Gelecek Beklentileri ve Tehlikeler
2024/25 sezonunda, Türkiye’de 400 bin tonun üzerinde bir rekolte bekleniyor. Bildiride, mevcut stok ve üretim miktarları göz önünde bulundurulduğunda, zeytinyağını depolayacak yeterli tank kapasitesinin bile olmadığı belirtildi. Bu durumun, zeytinyağlarının hızla değer kaybederek rafinajlık hale gelmesine yol açabileceği uyarısı yapıldı.
Tarımın Geleceği ve Üreticilerin Durumu
Türkiye, zeytincilik sektörüne son 25 yılda yaptığı yatırımlarla zeytin ağacı sayısını 200 milyona çıkardı. Ağaçların tam verime geçtiğinde 650 bin ton zeytinyağı ve 1 milyon 200 bin ton sofralık zeytin rekoltesi bekleniyor. Ancak ihracatın desteklenmemesi durumunda, üreticilerin ekonomik sıkıntılar nedeniyle zeytin ağaçlarını kesmek zorunda kalabileceği belirtildi. Bu durumun, 1980'li yıllarda yaşanan ağaç kesim krizine benzer bir duruma yol açabileceği ifade edildi.
Sonuç ve Çağrı
Türk zeytinyağı sektörünün 20 güçlü kurumu, ihracat yasağının kaldırılması için ortak bir çağrı yaparak, bu kararın hiçbir kesime fayda sağlamadığını ve derhal kaldırılması gerektiğini belirtti. Bildiride, “Unutulmamalıdır ki tarım ürünlerinde ihracat çiftçinin sigortasıdır. Zeytinyağı başta olmak üzere birçok tarım ürününde fiyat istikrarı ihracat sayesinde sağlanmaktadır. Üreticinin sigortası elinden alınmamalıdır” denildi.
Bu önemli toplantıya imza atan kurumlar arasında Akhisar Ticaret Borsası, Aydın Sanayi Odası, İzmir Ticaret Odası ve Tariş Zeytin ve Zeytinyağı Birliği gibi önemli kuruluşlar bulunuyor. Ortak bildiride, dökme ve varilli zeytinyağı ihracatına getirilen yasağın kaldırılmasının, Türk zeytinyağı sektörünün sürdürülebilirliği ve büyümesi için hayati önemde olduğu vurgulandı.
