Şizofrenide Yürütücü Dikkat ve Anısal Hafıza
Araştırmacılar, şizofrenide prefrontal korteksteki gri maddenin azalmasından dolayı...
Şizofreni (SZ), duygu, düşünce ve davranışlarda önemli bozuklukların görüldüğü, hastanın kişiler arası ilişkilerden ve gerçeklikten uzaklaşarak kendi dünyasında yaşadığı bir ruhsal hastalıktır.
Şizofrenide iki ayrı nöropsikolojik işleyiş alanı; yürütücü dikkat ve epizodik hafıza (kişisel yaşantılarla ilgili anıları temsil eden anısal-otobiyografik bellek) genellikle tehlikeye girer. Sağlıklı bilişte, dikkat ve hafıza, prefrontal korteksin (PFC) bilgi işlem mekanizmaları altında toplanır.
PFC, yürütücü dikkat ve epizodik hafızadan gelen sinyallerin koordinasyon ve iletişiminin verimli olmasını sağlar. Sağlıklı yaşlanma ve bilişsel gelişim için gerekli olan bu ağlar, SZ nedeniyle genellikle çok savunmasız hale gelmektedir.
Araştırmacılar, şizofrenide prefrontal korteksteki gri maddenin azalmasından dolayı, yürütücü dikkat ve epizodik hafızada bozulmalar olabileceğini söylemektedir. Gri madde beyinde birçok yapının içinde bulunan, bilgi işlemeden sorumlu olan bölgedir.
Araştırmada cinsiyet, yaş, baskın el, aile sosyoekonomik statüleri açısından denk olan şizofren hastaları ve sağlıklı kişileri karşılaştırmak için nöropsikolojik testleri uygulandı, ayrıca prefrontal korteks gözlemlemek için beyin görüntüleme (MRI) yöntemi kullanıldı.
Sonuç olarak, şizofreni hastalarındaki nöropsikolojik test sonuçları yürütücü dikkatin ve epizodik hafızanın birbiriyle etkileşim halinde olduğunu göstermiştir. MRI sonuçlarında ise şizofreni hastalarının sol prefrontal korteksteki gri madde hacminin azalmış olduğu bulundu. Sonuçlar, şizofreni grubundaki nöropsikolojik test performanslarının, sol alt prefrontal korteksin gri madde hacmine bağlı olduğunu göstermiştir.
Bu çalışma, şizofreni hastalığındaki nöropsikolojik rahatsızlıkların, prefrontal korteksin gri madde hacminin, yürütücü dikkat-epizodik belleğin çalışmasındaki önemli etkisini ortaya koymaktadır.
Kaynak:
Nestor, P. G., Forte, M., Ohtani, T., Levitt, J. J., Newell, D. T., Shenton, M. E., … McCarley, R. W. (2019). Faulty Executive Attention and Memory Interactions in Schizophrenia: Prefrontal Gray Matter Volume and Neuropsychological Impairment. Clinical EEG and Neuroscience
https://www.kemalarikan.com/sizofrenide-yurutucu-dikkat-ve-anisal-hafiza.html