Panik Atak Nedir?
Panik Atak ile Panik Bozukluk Aynı Mıdır?
Panik atak endişe, korku, sıkıntı duygularını içinde bulunduran, çoğu zaman nöbetler şeklinde ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Psikolojik olarak olabildiği gibi bazı hastalıklarla birlikte de görülebilir. Kişi ani bir nöbette ve tamamen korku içindedir. Kalbinde bir sorun olduğunu, kalp krizi geçireceğini ve hatta çoğu zaman öleceğini düşünür. Belirtileri ağızda kuruma, hızlı nefes alma, boğulma hissi, elde ve bütün vücutta yoğun karıncalanma şeklindedir. Bayılacağını ve çok kötü şeyler olacağını düşünür. Atağın sonrasında kişi kendini yorgun ve bitkin hisseder ve yalnız kalmak istemez. Birinin yanında daha güvende hisseder. Bu atağın tekrarı korkusundan dolayı da hastane ve doktora yakın olan yerlerde bulunmaya çalışma, kapalı yerlere girememe gibi güvence arayışlarına girer.
Panik bozukluğu kendiliğinden ve beklenmedik panik nöbetlerle giden kaygı bozukluğudur. Bunda kaygı önceden kestirilemeyen nöbetler halinde gelir ve gün boyu sürmez, bu nöbet sırasında şiddetli ölüm korkusu, kontrolü kaybetme, boğulma, delirecek gibi olma; nöbetler arasında ise panik nöbeti tekrar yaşam korkusuyla belirgin bir ruhsal durumdur.
Panik Atak Belirtileri
Panik atak genellikle uyarı olmadan aniden başlar. Her zaman ortaya çıkabilir - araba kullanırken, alışveriş merkezinde, iş toplantısının ortasında veya uyurken. Bazen panik ataklarınız olabilir ya da sık sık ortaya çıkabilir.
Panik atakların birçok varyasyonu vardır, ancak belirtiler genellikle dakikalar içinde zirveye ulaşır. Panik atak azaldıktan sonra yorgun ve yıpranmış hissedebilirsiniz.
Panik ataklar genellikle bu belirtilerin veya semptomların bazılarını içerir:
Yaklaşan kıyamet veya tehlike duygusu
Kontrol veya ölüm kaybından korkmak
Hızlı, vurma kalp atış hızı
Terleme
Titreme veya titreme
Boğazınızdaki nefes darlığı veya darlığı
Titreme
Sıcak basmaları
Mide bulantısı
Karın krampı
Göğüs ağrısı
Baş ağrısı
Baş dönmesi, baş dönmesi veya baygınlık
Uyuşma veya karıncalanma hissi
Gerçeklik ya da ayrılma hissi
Panik ataklarla ilgili en kötü şeylerden biri, başka bir tane daha geçirileceğine olan yoğun korkudur. Bunun başka panik ataklara neden olabileceğinden emin olabilirsiniz.
Panik atak belirtileriniz varsa, mümkün olan en kısa zamanda tıbbi yardım alın. Panik ataklar, yoğun rahatsızlık çekerken, tehlikeli değildir. Ancak panik ataklar kendi başınıza idare etmek zordur ve tedavi olmaksızın daha da kötüleşebilirler.
Panik Atak Nedenleri
Panik atakların veya panik bozukluğun neden olduğu bilinmemektedir, ancak bu faktörler bir rol oynayabilir:
Genetik
Büyük stres
Strese daha duyarlı veya olumsuz duygulara eğilimli mizaç
Beyninizin işlevlerinin bölümlerindeki bazı değişiklikler
Panik ataklar ilk başta aniden ve uyarılmadan gelebilir, ama zamanla, genellikle belirli durumlarda tetiklenirler.
Bazı araştırmalar, vücudunuzun doğal savaş ya da uçuşa cevabının panik ataklara karıştığını gösterir. Örneğin, size doğru bir ayı geldiyse, bedeniniz içgüdüsel olarak tepki gösterir. Vücudunuz hayatı tehdit eden bir durum için hazırlanırken kalp atış hızınız ve nefesiniz hızlanır. Aynı tepkilerin çoğu panik atakta ortaya çıkar. Fakat bariz bir tehlike olmadığında panik atak neden ortaya çıktığı bilinmemektedir.
Panik atak veya panik bozukluğu gelişme riskini artıran faktörler şunlardır:
Panik atak veya panik bozukluğu aile öyküsü
Sevilen birinin ölüm veya ciddi hastalığı gibi büyük yaşam stresi
Cinsel saldırı veya ciddi bir kaza gibi travmatik bir olay
Hayatınızda, boşanma veya bebek ekleme gibi büyük değişiklikler
Sigara veya aşırı kafein alımı
Çocukluk dönemi fiziksel veya cinsel istismar tarihi
Komplikasyonlar
Tedavi edilmeyen, panik atak ve panik bozukluğu yaşamınızın hemen her alanını etkileyebilir. Sürekli bir korku halinde yaşamanız, yaşam kalitenizi bozmak için daha fazla panik atak geçirmekten korkuyor olabilirsiniz.
Panik atakların neden olabileceği veya bunlarla bağlantılı olabileceği komplikasyonlar:
Sürüş korkusu veya evinizden çıkma korkusu gibi özel fobilerin geliştirilmesi
Sağlık sorunları ve diğer tıbbi durumlar için sık tıbbi bakım
Sosyal durumlardan kaçınma
İş veya okuldaki problemler
Depresyon, anksiyete bozuklukları ve diğer psikiyatrik bozukluklar
İntihar veya intihar düşüncelerindeki artmış risk
Alkol veya diğer madde kötüye kullanımı
Finansal problemler
Bazı insanlar için panik bozukluğu agorafobiyi içerebilir - panik atak geçirdiyseniz kaçmaktan veya yardım alamamaktan korktuğunuz için endişenizi yaratan yerlerden veya durumlardan kaçının. Ya da evinizden ayrılmak için yanınızda olmak için başkalarına güvenebilirsiniz.
Panik Atak Kimlerde Görülür?
Toplumda görülme sıklığı yüzde 1-3 arasında değiştiği düşünülmektedir. Genelde yirmili yaşlarda olmakla birlikte her yaşta ortaya çıkabilir. Kadınlarda görülme ihtimali daha fazladır. Genetik özellikler etkilidir, bu yüzden yakın akrabalarında panik bozukluk olanlarda görülme sıklığı daha çoktur.
Çağdaş toplumlarda insanın doğadan kopartılarak şehir hayatına geçmesiyle varoluşsal savunma özelliklerinin günümüze taşınması ve bu yüzden panik atak sıklığının giderek artmakta olduğunu gösteren çalışmalar vardır.
Panik Atak ile Panik Bozukluk Aynı Mıdır?
Panik bozukluk bir teşhis; panik atak ise bu hastalığın içinde yaşanan nöbetin adıdır. Ancak toplumda hastalık panik atak olarak anıldığından hasta sorunu bu şekilde adlandırır. Panik bozukluk içindeki ataklar kapalı alanlarda oluyorsa Agorafobili panik atak; kapalı bir alandan bağımsız bir şekilde gerçekleşiyorsa Agorafobisiz panik atak denir. Kapalı alanlarda olan panik atak hastalarında kapalı yerlerden kaçınma, evde tek başına kalmak istememe gibi kişiyi kısıtlayan ve yaşam kalitesini düşüren durumlar görülür.
Panik Atak Tedavisi
Panik bozukluk tedavisi yüksek oranda mümkün olan bir hastalıktır. Daha hızlı ve etkili sonuç alınması için medikal terapi ve psikoterapi genellikle kombine edilir. Bunun yanında son yıllarda kullanımı gittikçe artan ve olumlu sonuçlar alınabilen sanal gerçeklikle maruz bırakma yöntemi ile de ilerlemek mümkündür. Sanal gerçeklik yönteminde kişiyi sanal bir ortamda çeşitli uyaranlara maruz bırakarak duygunun temel tetikleyici unsurlarına ulaşılmaya çalışılır.
Alen Psikoloji olarak merkezimizde multidispliner ve alanında uzman kadromuzla hızlı ve etkili çözümler sunmaktayız.
KAYNAK: https://www.alenpsikoloji.com/panik-atak/