Dış Gebelik Nedir Dış Gebelik Tedavisi
Dış gebelik neden oluşur?
Dış Gebelik (Ektopik Gebelik)
Normal şartlarda oluşan bir gebelikte, kadının rahminin her iki tarafından yumurtalıklara doğru uzanan tüplerin içersinde sperm hücreleri ile yumurta karşılaşıp döllenir. Daha sonra da döllenen yumurta rahim iç tabakasına doğru ilerler ve 5-7 gün içersinde rahim içinde bir noktaya yerleşerek büyümeye başlar.
Eğer gebelik ürünü (döllenmiş yumurta) endometrium dediğimiz rahim iç tabakasının dışında bir yere yerleşirse dış gebelikten söz edilir. Tüm gebeliklerin % 1-2’si dış gebeliktir.
Dış gebelik neden oluşur?
Geçirilmiş enfeksiyonlara (iltahaplara) ve cerrahi işlemlere bağlı olarak tüplerde meydana gelen daralma ve tıkanmalar nedeniyle embriyo rahim içine uygun zamanda varamaz. Böylece tüplerin içinde, hiç yolunun üzerinde herhangi bir yerde takılır ve burada büyümeye devam eder. Tüplerin ucunda bulunan ve püsküle benzeyen yapıların yumurta hücresini yakalamada gecikmesi, aynı nedenlerle bağlı olarak yumurta hücresinin rahim içine doğru göçünün yavaşlaması sonucu da dış gebelik gelişebilir.
Tüpün içinde büyümekte olan embriyo bir süre sonra etrafındaki dokuyu tahrip ederek o bölgedeki damarlardan birini de yırtarak kanama başlatır. İşte dış gebeliğin en büyük ve yaşamsal bir tehlike yaratması bu iç kanamadan kaynaklanır. Bu kanamayı durdurmak ve kişinin yaşamını kurtarmak için genellikle acil müdahele gerekir. Nadiren yırtılan damarın kanaması kendiliğinden durabilir ve herhangi bir tedaviye gerek kalmadan da sorun çözülebilir. Ama genellikle ya cerrahi olarak ya da daha erken dönemlerde dış gebelik tüpü patlatmadan yakalanırsa ilaçlarla tedavisi mutlaka gerekir.
Dış gebelik nerelerde görülür ?
1- En sık olarak (% 90) tüplerde yerleşir.
2- Karın boşluğunda
3- Yumurtalıklarda
4- Rahim ağzında
5- Rahimin kas tabakası içinde
Dış gebelik kimlerde daha sık görülür?
1- En sık 35-45 yaşları arasında görülür.
2- Daha önce dış gebelik geçirenlerde tekrar dış gebelik riski artmıştır.
3- Geçirilmiş genital sistem iltahapları enfeksiyonları (salpenjit), endometriozis ve tümör gibi sebeplere bağlı oluşmuş olan tüp hastalıkları olanlarda risk artar. Özellikle Klamidya denen mikroorganizma, tüp harabiyeti ve takiben dış gebeliğe yol açan en önemli etkenlerden birisidir.
4- Tüplerin bağlanması, tekrar açılması, daha önce geçirilmiş dış gebelik ameliyatı ya da mikrocerrahi operasyonları gibi tüplere yönelik cerrahi müdahaleler riski artırır.
5- Rahim ve tüplerdeki doğumsal kusurlar da etkili olabilir
6- Rahim içi araçları (spiral) kullananlarda genel olarak gebelik olasılığı azalmıştır. Ancak rahim içi araç kullananlarda eğer gebelik gerçekleşirse bu gebeliğin dış gebelik olma olasılığı ise artmıştır.
7- Eğer kişi düşük doz progesteron içeren özel bir tip doğum kontrol hapı veya ilişki sonrası koruyucu hap kullanmışsa dış gebelik riski artar.
8- Sigara içmek de dış gebelik riskini artırır.
Dış gebeliğin belirtileri nelerdir ?
Erken dönemde tüm gebeliklerde olan adet gecikmesi olur. Ancak kısa bir süre sonra, gebelik tüpü germeye ve ağrı oluşturmaya başlar. Bu ağrı geçmeyen bir tarzda ve genelde de tek tarafta kasıkta hissedilir. Bu arada lekelenme tarzında veya daha fazla miktarda vajinal kanamalar görülebilir.
Eğer dış gebelik tüpü yırtar ve kanama olursa, hasta bıçak saplanır tarzında şiddetli bir ağrı hisseder. Ayrıca baş dönmesi, bayılma, omuz ağrısı gibi iç kanamaya bağlı yakınmalarla hastaneye başvurur. Geç kalınırsa iç kanamadan hasta şoka girebilir. Nadiren ağrı ile birlikte ishal, bulantı, kusma da olabilir. Ayırıcı tanıda en önemli konu hekimin bayanın dış gebelik olma olasılığını aklına getirerek gebelik testi istemesidir. gündür
Dış gebelik tanısı nasıl konur
1- Sistemik ve Jinekolojik muayene
2- ß-HCG denilen kanda gebelik testi
3- Transvajinal ultrasonografik inceleme
Yukarıdakilerin sonrasında gerekirse daha ileri tetkikler ve hatta kesin tanı amacıyla laparoskopi yapılabilir. Ancak tecrübeli bir jinekolog genellikle dikkatli bir muayene ve yukarıdaki testlerle tanıyı koyar.
Dış Gebelik Tedavisi
Tedavide amaç annenin hayati tehlikesini yok etmek, dış gebeliği sonlandırmak ve elbette kadının doğurganlığını da korumaktır.
Hastanın yaşı, genel durumu, acil cerrahi gerektirip gerektirmemesi, gelecekteki çocuk arzusu, gebelik kitlesinin yeri ve büyüklüğü, dış gebeliğin patlayıp patlamadığı gibi bir takım özelliklere bakılarak aşağıdaki tedavilerden biri seçilir:
• Bekleme tedavisi (ultrasonografi ve beta hCG takibi ile dış gebeliğin kendiliğinden gerileyip gerilemediği gözlenir.
• Tıbbi tedavi (metotreksat gibi bazı ilaçlar verilerek dış gebelik yok edilmeye çalışılır)
• Cerrahi tedavi
a) Açık ameliyatla
b) Laparoskopik (bıçaksız) ameliyatla
Laparoskopik (endoskopik) operasyonda karına 1 cm çapındaki 3 adet delikten cihazlar ve kamera yerleştirilerek işlem gerçekleştirilir.
Bu işlemde ya tüp açılarak dış gebelik içinden çıkarılır ve bırakılır ya da eğer kişinin artık gebe kalma isteği yoksa tüp tamamen alınabilir.
İç kanaması fazla olan ve şoka girmek üzere olan hastalarda çok acil olarak açık ameliyat tercih edilebilir. Ama genellikle bu kadar gecikilmediğinde laparoskopi tercih edilmelidir.
Böylelikle karnında kesi olmadığından hasta bıçaksız ameliyatın avantajlarından yararlanacak ve ertesi günü evine ve yaşantısına geri dönebilecektir.
Daha sonraki gebelikler ?
Kadının tüplerinden birinin yırtılması veya alınması, normal yumurtlamasına engel değildir, ancak hamile kalma şansı normalden daha azalacaktır.
Dış gebeliğin tekrar etme olasılığı % 7 – 10 arasındadır ve bu da yapılan ameliyatın ne tip bir ameliyat olduğuna ve kalan tüpe(lere) verilen zararın ne kadar olduğuna bağlıdır.
Kadının Fallop tüplerinden birisi zarar gördüyse (örneğin yapışmadan dolayı) diğer, ikinci tüpün de zarar görmüş olma ihtimali fazladır. Bu, sadece hamile kalma şansı normalden daha az anlamında olmakla kalmaz, aynı zamanda bir dış gebeliğin tekrar etme ihtimalini de daha fazla olması anlamına gelir.
Dolayısıyla, daha önce dış gebelik geçirmiş bir kadın hamile kaldığından şüphelenir şüphelenmez, yakın gözleme alınmak üzere doktorunu bilgilendirmelidir. Özellikle de eğer, gebelik test, pozitif çıkar veya adet kanaması normalden farklı olursa ve tek taraflı kasık ağrısı olursa, doktora mutlaka muayene olmalı, daha önceki dış muayene eden hekime hatırlatmalıdır.
Dış gebelik sonrası yeniden hamile kalmak
Yeniden hamile kalmaya çalışmadan önce kendinize, fiziksel ve duygusal açıdan iyileşme şansı tanımalısınız. Biz hekimler genelde, vücudunuzun dinlenmesi için ik-üç ay kadar beklemenizi tavsiye ederiz. Dış gebelik sonrası, herkesin duygularının farklılık hatırlayın..
Ve unutmayın ki, yeni bir dış gebelik düşüncesi ne kadar kötü olursa olsun, normal bir hamilelik yaşama şansınız bundan çok daha fazladır…
Dış gebelikle ilgili sorunlarınız ve tedaviniz için Çocuk İstiyorum ile bizimle iletişim kurun
KAYNAK: https://www.cocukistiyorum.com/dis-gebelik-nedir-dis-gebelik-tedavisi.html