AB ve Macaristan Arasında Rus Vatandaşlarına Yönelik 'Vize Programı' Tartışması Büyüyor
Macaristan'ın Schengen Bölgesinden Çıkarılması Gündemde mi?
Editors 
AB ve Macaristan Arasında Rus Vatandaşlarına Yönelik 'Vize Programı' Tartışması Büyüyor
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Avrupa Birliği (AB) ile Macaristan arasında, Rusya ve Belarus vatandaşlarına yönelik genişletilen Ulusal Kart uygulaması nedeniyle ciddi bir gerilim yaşanıyor. Macaristan’ın bu programı genişletme kararı, casusluk ve AB yaptırımlarının delinmesi için bir arka kapı açılabileceği korkularını beraberinde getiriyor. AB Komisyonu, Macaristan'dan programla ilgili daha fazla açıklama talep ederken, Viktor Orban hükümeti, değişikliklerin ulusal güvenlik ya da AB yasalarıyla uyumsuz olmadığı konusunda ısrarcı.
Tartışmanın Merkezinde Ne Var?
Macaristan, Temmuz ayında Ulusal Kart programını genişleterek, başlangıçta Ukrayna ve Sırbistan vatandaşları için geçerli olan bu uygulamayı Rusya ve Belarus’u da kapsayacak şekilde güncelledi. Program, kabul edilen yabancı çalışanlara çalışma izni alımında kolaylıklar sunarken, aile birleşimi ve uzun süreli ikamet gibi imkanlar da sağlıyor.
Bu değişiklik, AB genelinde ciddi tepkilere yol açtı. Özellikle Avrupa Komisyonu’nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson, Rusya ve Belarus’un programa dahil edilmesinin tüm Schengen Bölgesi için "ciddi" bir güvenlik tehdidi oluşturduğunu belirtti. Johansson, AB'nin Rusya ve Belarus’a yönelik yaptırımlarının sıkı bir şekilde uygulanması gerektiğini vurgulayarak, Macaristan'ın attığı bu adımın AB'nin güvenlik politikalarına zarar verebileceğini ifade etti.
AB’nin Endişeleri
AB’nin endişelerinin arkasında, Rusya ve Belarus’un son dönemdeki casusluk, sabotaj ve siber saldırı faaliyetleri yatıyor. Johansson, özellikle bu ülkelerden gelecek işçilerin AB güvenliği açısından potansiyel tehditler oluşturabileceğini savundu. AB, 2022 yazında Rusya ile vize kolaylığı anlaşmasını askıya almış ve Rus vatandaşlarına verilen vizelerin sayısında yüzde 88'lik bir düşüş sağlanmıştı. Ancak Macaristan'ın bu yeni hamlesi, bu sert politikaların delinmesine yol açabileceği için AB içinde tepki topluyor.
Johansson, Macaristan’ın verdiği yanıtlarda belirsizlik olduğunu belirterek, Budapeşte hükümetinden daha fazla açıklama talep ettiklerini açıkladı. AB, 1 Ağustos'ta gönderilen ilk mektuba cevap almasının ardından, Macaristan’a ikinci bir mektup daha göndererek, Rus ve Belarus vatandaşlarına yönelik genişlemenin neden gerekli görüldüğünü ve neden bu ülke vatandaşlarına farklı güvenlik kontrolleri uygulanmadığını sorguladı.
Macaristan’ın Tepkisi: "Siyasi Histeri"
Macaristan hükümeti ise AB’nin eleştirilerine sert bir dille karşılık veriyor. Macaristan’ın Avrupa İşlerinden Sorumlu Bakanı Janos Boka, Ulusal Kart programının ülkenin işgücü eksikliğini gidermek için gerekli olduğunu belirtti ve değişikliklerin AB yasalarıyla tamamen uyumlu olduğunu savundu. Boka, programın sadece istihdamla ilgili bazı kolaylıklar sunduğunu ve ulusal güvenliği tehlikeye atmadığını söyledi. Boka ayrıca, Rusya ve Belarus vatandaşlarına yönelik değişikliklerin Viktor Orban ve Vladimir Putin arasındaki görüşme sonrası duyurulmasının bir "tesadüf" olduğunu belirtti.
Bakan Boka ve hükümet yetkilileri, AB'nin programla ilgili eleştirilerini "siyasi histeri" olarak nitelendirerek, özellikle Baltık ve İskandinav ülkelerinin endişelerini reddetti. Boka, ulusal güvenlik konularının istihbarat uzmanlarına bırakılması gerektiğini ve Komisyon'un siyasi baskılara direnç göstermesi gerektiğini ifade etti.
Macaristan'ın Schengen Bölgesinden Çıkarılması Gündemde mi?
Schengen Bölgesi’nin güvenliğiyle ilgili olarak AB içinde ciddi tartışmalar yaşanıyor. Johansson, Schengen Bölgesi'nden bir ülkenin çıkarılmasının çok ciddi bir karar olacağını ve Macaristan’ın bu kapsamda değerlendirilip değerlendirilmeyeceğinin henüz net olmadığını söyledi. Ancak, bu tür bir kararın yakın zamanda alınmasının beklenmediği de belirtildi.
Bununla birlikte, Avrupa Parlamentosu’ndan bazı milletvekilleri, Macaristan’ın attığı bu adımların, AB’nin güvenliğini riske attığını savunuyor. Geçtiğimiz ay Baltık ve İskandinav ülkeleri, ortak bir mektup yayımlayarak, Macaristan’ın bu kararının ciddi bir güvenlik riski oluşturabileceği uyarısında bulunmuştu.
Orban Hükümeti Neden Israrcı?
Viktor Orban hükümeti, uzun süredir AB içinde farklı bir duruş sergiliyor ve Rusya ile ilişkilerini sürdürme konusunda diğer AB üyelerinden farklı bir yol izliyor. Macaristan, hem enerji bağımlılığı hem de ekonomik çıkarlar doğrultusunda Rusya ile yakın ilişkiler kurmayı sürdürürken, AB’nin yaptırım politikalarına tam anlamıyla uymamakla suçlanıyor. Orban hükümeti, Rusya’ya yönelik sert politikaların yerine daha pragmatik bir yaklaşım benimsiyor ve bunu iç kamuoyunda da destekliyor.
Macaristan’ın işgücü açığını kapatmak için yabancı işçi ihtiyacı, hükümetin Ulusal Kart programını genişletme kararının arkasındaki en önemli sebeplerden biri olarak gösteriliyor. Ancak bu kararın AB içinde tepki toplaması, Orban hükümetinin AB ile ilişkilerini daha da zora sokabilir.
Sonuç: Gerilim Tırmanıyor
AB ve Macaristan arasındaki vize programı tartışması, Rusya ve Belarus'a yönelik yaptırımların delinmesi ve Schengen güvenliği konusunda büyüyen bir kriz haline gelmiş durumda. Macaristan, Rus ve Belarus vatandaşlarına yönelik Ulusal Kart programını genişletme kararında ısrar ederken, AB'nin bu duruma karşı nasıl bir adım atacağı merakla bekleniyor. Bu tartışma, AB'nin iç güvenliği ve Schengen Bölgesi’nin geleceği açısından kritik bir önem taşıyor. Orban hükümeti, eleştirileri reddetmeye devam ederken, bu gerilimin AB içindeki siyasi dengeleri nasıl etkileyeceği de önümüzdeki dönemde netleşecek.
Kaynak: Euro News
