Tarlada Üretim, Pazarda Erişim Krizi: Tarımda Sürdürülebilirlik Tehlikede
İklim Krizi ve Yüksek Maliyetler Tarımı Zorluyor
Tarlada Üretim, Pazarda Erişim Krizi: Tarımda Sürdürülebilirlik Tehlikede
REKLAM HABER / İSTANBUL
Türkiye’de tarım sektörü, iklim krizi ve artan maliyetler nedeniyle ağır bir krizle karşı karşıya. Artan üretim maliyetleri nedeniyle çiftçiler ürünlerini tarlada bırakmak zorunda kalırken, kuraklık ve düzensiz yağışlar ise ciddi ürün kayıplarına yol açıyor. Bu durum, tüketiciye yüksek fiyat olarak yansıyor ve gıdaya erişimi zorlaştırıyor.
2024 yazında Türkiye'nin dört bir yanındaki çiftçiler, zorlu koşullar nedeniyle eylemler düzenleyerek seslerini duyurmaya çalıştı. Malatya’dan Tekirdağ’a, Kahramanmaraş’tan Çukurova’ya kadar geniş bir yelpazede üreticiler, düşük fiyatlar ve artan maliyetler karşısında protestolar gerçekleştirdi. Çukurova’da kuraklık nedeniyle çiftçilere ekim yapmamaları için resmi uyarılar gönderildi.
Tarım İstihdamı Düşüyor, Gıda Güvencesi Tehlikede
Tarım sektörü, 2011'de toplam istihdamın %24,8’ini oluştururken bu oran 2024’te %14,7’ye düştü. Nüfus artarken tarımda çalışanların sayısının azalması, gıda güvencesini tehdit ediyor. Tarım ekonomisti Dr. Fatih Özden, bu sürecin ekonomik gelişmeyle ilerlediğini ancak birçok sosyal ve ekonomik zorluk getirdiğini belirtiyor. Özden, sanayi yatırımları ve şehirleşme nedeniyle tarım arazilerinin hızla kaybedildiğine dikkat çekiyor.
Çiftçilerin Maliyetleri Artıyor, Tarımdan Çekiliyorlar
Tohum, gübre ve akaryakıt gibi temel girdilerin maliyetleri sürekli artarken çiftçiler, bu maliyetleri karşılayamıyor. Aracıların da etkisiyle yükselen fiyatlar tüketiciyi mağdur ediyor. Dr. Özden’e göre, çiftçi maliyetlerini karşılayamayan alım fiyatları ve dünya fiyatları üzerinden yapılan fiyatlandırmalar çiftçilerin zarar etmesine neden oluyor. Bu durum, Türkiye’de bir gıda krizine yol açabilir.
İklim Krizi, Gıda Krizini Derinleştiriyor
Kuraklık ve düzensiz yağışlar gibi iklim değişikliğinin etkileri tarımsal üretimi giderek daha fazla tehdit ediyor. Çukurova gibi verimli ovalarda su kaynakları azalırken, mevsimsel dalgalanmalar üretim kayıplarına neden oluyor. Organik tarım üreticisi Şaban Burhan, kuraklığın ve düşük yağışların ürün verimini ciddi şekilde düşürdüğünü ifade ediyor.
Çözüm: Agroekolojik Yöntemlere Geçiş
Tarımın sürdürülebilirliği ve gıda güvencesi için iklim dostu tarım politikalarına, agroekolojik üretim yöntemlerine geçiş gerekiyor. Onarıcı tarım, toprak sağlığını artırarak daha dirençli bitkiler yetiştirmeyi sağlıyor. Bunun yanında, yerel üretici pazarları ve tüketici kooperatifleri gibi dayanışma ekonomileri, çiftçilerin ürünlerini doğrudan tüketiciye ulaştırarak hem üreticiyi hem de tüketiciyi destekliyor.
Türkiye’nin dört bir yanındaki projeleriyle Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, çiftçilere sürdürülebilir tarım eğitimleri veriyor ve pazar bulmalarına destek oluyor. Sağlıklı üretim, ancak üretici ve tüketici arasında güçlü bir bağ kurulmasıyla sürdürülebilir hale gelebilir.